Kürtaj Nedir ?
Kürtaj rahim içinde doku alma işlemidir. Ama genel olarak halk arasında kürtaj denildiğinde gebelik tahliyesi sonlandırılması olarak anlaşılmaktadır. Kürtaj işlemi kadın doğumcuların en sık uyguladığı küçük cerrahi işlemdir. Kürtaj işlemi sadece istenmeyen gebelik işleminin sonlandırılması amacı ile başvurulan bir yöntem değildir. Aynı zamanda hastalarda tanı amaçlı biyopsi ve tedavi amaçlıda sık başvurulan bir yöntemdir. Tıbbi olarak bu uygulamaya ’’Probe Kürtaj’’ diyoruz.
İstenmeyen gebeliklere yapılan işlemi yapan hekimle hasta arasında gizlilik temel prensiptir. Eski yıllarda metal aletlerle yapılan kürtaj işleminde, hem hastalar psikolojik olarak kendilerini kötü hissediyorlardı hem de işlemlerde sıkıntılar baş gösteriyordu ama günümüzde pratik plastik aletlerin gelişmesi ve anestezi uygulamalarındaki ilerlemeler sayesinde tecrübeli doktor tarafından steril koşullarda yapılan kürtaj işlemi 4-5 dakikada sonlanmaktadır. Hem işlem anında hem de işlem sonrasında hasta ağrı çekmemekte ve herhangi bir ciddi sorun yaşamamaktadır.
Kürtaj Hangi Durumlarda Yapılmaktadır?
- İstenmeyen gebeliklerde gebeliğin onuncu haftasına kadar kürtaj işlemi yapılabilmektedir. Fakat işlem için hastanın 18 yaş üstü olması ve özgür iradesi ile bu işleme onay vermesi, ayrıca evli çiftler içinde eş onayı olması temel gerekliliktir.
- Düşük yapmış hastalarda rahim içini temizleme amacı ile
- Yirminci gebelik haftasından önce bebek anne rahminde herhangi bir neden ile ölmüş ise.
- Ülkemizde kürtaj işlemi yasal olarak 10 hafta altı ile sınırlıdır ama 10 haftayı aşan gebeliklerde hayat ile bağdaşmayan bir sakatlık varsa veya gebelik ölü ise bu gibi durumlarda heyet raporu ile rahim içi tahliyesi yapılmaktadır.
- Acil kanamalı hasta doktora başvurduğunda eğer kanama durumu hastanın hayatı için tehlike arz ediyorsa kürtaj işlemi için hastanın onayı dışında onaya gerek yoktur.
- Hamile olmayan kadınlarda anormal kanama durumlarında rahim iç duvarı kalınlaşmasında ya da rahim içinde et beni (polip) oluşumlar ultrasonda gözüküyorsa tanı ve tedavi amaçlı olarak kürtaj işlemi yapılabilir.
Başarılı Bir Kürtaj İşlemi İçin Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Hekimin mutlaka tecrübeli olması gerekmektedir.
- Hastanın anemnezi alınıp geçirmiş kürtajlar ve geçirdiği ameliyatlar herhangi bir hastalığı olup olmadığı kullandığı ilaçlar (özelikle kan sulandırıcı ilaçlar) iyice sorgulanmalı anestezi verilecek ise anesteziye karşı alerjisinin olup olmadığı sorgulanmalıdır.
- Daha sonra ultrasonografi ile mutlaka gebelik haftası ve gebeliğin yerleşimi, ek bir sıkıntı olup olmadığı ortaya konulmalıdır ve kürtaj işlemi mutlaka ultrasonografi eşliğinde yapılmalı, işlem sonrası da içerde parça kalıp kalmadığı, kanama olup olmadığı ultrasonografi ile kontrol edilmelidir.
- Kürtaj için erken davranmak, erken dönemde kürtaj yapmak lazımdır. Gebelik haftası ilerledikçe sıkıntılar artmaktadır fakat bazen çok erken yapılan kürtajlarda işlem başarısız olabilmektedir. Bu konuda dikkat etmek gereklidir.
- Steril ortamlarda kürtaj yapmak lazımdır ve her hastada mutlaka tek kullanımlık kanüller ve vakum sistemi kullanılmalıdır. Rahim içi iyice kontrol edilmeli ve asla gerekmedikçe metal aletler kullanılmamalıdır.
- İşlemden sonra hasta hemen evine gönderilmemeli, olabilecek problemler ile ilgili hasta bilgilendirilmeli, 24 saat hastanın ulaşabileceği telefon numarası hastaya verilmeli ve hasta ile iletişim koparılmamalıdır.
Kürtaj Olmak İsteyen Bir Hasta Bize Başvurduğunda Hangi Aşamalarda Geçmektedir
- Kürtaj işlemini olmaya karar verdiğinizde kliniğimize geldiğiniz zaman öncelikle genel durumunuz konuşulur, ultrasonografi ile gebelik haftanız belirlenir ve daha sonra genel durumunuzda ek bir problem yoksa gebelik haftanız ve yasal durumunuz müsait ise işleme rızanız dâhilinde karar verilir.
- Sedasyon altında ağrısız bir işlem için mutlaka 5 saatlik bir açlık ve susuzluk olması çok önemlidir. İşlem hakkında size detaylı bilgi verilir ve işlem sonrası karşılaşabileceğiniz sıkıntılar anlatılır. İletişim için sürekli açık olan bir iletişim numarası size verilir.
- İşlem için jinekolojik masaya alındıktan sonra sedasyon anestezisi altında herhangi bir ağrı hissetmeyeceksiniz. Vajina ve vajina ağzı dezenfeksiyon ile temizlenir size özel tek kullanımlık karmen kanül adı verilen plastik rahim içine yerleştirilir ve bunun ucuna negatif basınç sağlayan vakum aleti ile rahim içi boşaltılır. Bunarın hepsi ultrason eşliğinde gerçekleştirilir. Rahim içi boşaltılınca ultrason ile tekrar rahim içine bakılır kanama olup olmadığı parça kalıp kalmadığı kontrol edilir. İşlemde vakum yöntemi kullanıldığı içi sonraki gebelik durumlarında olumsuz bir problem yaşanmamaktadır. Kürtaj işlemi bittikten sonra yeni bir gebelikten korunmak için spiral takılabilmektedir. Sedasyon anestezisinden sonra size verilen ağrı kesiciler uyandıktan sonra çok az bir ağrı hissetmenizi sağlayabilir. Fakat bazı durumlarda ağrı hastayı rahatsız ettiği zaman ağrı kesici verilmektedir.
Kürtajdan Sonra Neler Yapılmalı Ve Hangi Durumlarda Doktor Aranmalıdır
- Kürtaj sonrası mutlaka enfeksiyon ve ağrı için size verilen ilaçların kullanılması gerekir.
- Enfeksiyon kapmamak için vajinal duş alınmaz, tampon kullanılmaz, sadece ped kullanılabilir. Aynı zamanda 7-10 gün boyunca ilişkiye girmemek enfeksiyonu önlemek açısından oldukça önemlidir.
- Kürtaj işleminden sonra kendinizi yorgun, bitkin ve halsiz hissedebilirsiniz. Bu nedenle mutlaka dinlenmeniz ve yürüyüş yapmanız gerekir. Bazen hastalar psikolojik olarak kendilerini çok kötü hissedebilirler ve bu durumlarda psikolojik destek alınabilir. Kürtajdan sonra 1 hafta 10 gün boyunca hafif ağrı, kanama ve kramplar olabilmektedir. Panik yapmayın. Ama ciddi bir kanama var ise parça parça düşük tarzında parça düşürüyorsanız şiddetli ağrı, ateş ve karın ağrısı var ise mutlaka bize başvurun.
- Kürtajdan sonra yeni bir gebelik durumu ile karşılaşmamak için belli bir süre korunmanız gerekmektedir. Bunun için doktorunuz ile konuşup size en uygun doğum kontrol yönteminin belirlenmesinde fayda var.
- Kürtajdan sonra ilk adetiniz 35-45 gün sonra görünecektir bu nedenle paniklemeyin. İlk 1 hafta 10 gün sonraki kontrole gelene kadar ağır egzersiz, deniz ve havuzdan uzak durmanızda fayda vardır.
- Kürtajdan sonraki 3 hafta boyunca kanama olması normaldir. Bazı kişilerde hiç olmazken bazı kişilerde zaman zaman olup durabilir. Dört ve beşinci günler arası kasma şeklinde ağrı ile kanama olması sık görülmektedir.
- Her hastanın 1 hafta 10 gün sonra mutlaka kontrole gelmesi lazımdır. Kontrol sonrasında ise egzersiz, cinsel ilişki, havuz ve deniz serbesttir. Şunu bilmekte fayda var ki işlem sonrası üçüncü haftada yumurtlama oluşur ve adet görmeden bile tekrar hamile kalınabilinir.